NATO Zirvesi öncesi Litvanya’da İsveç’in üyeliğine ilişkin Erdoğan, İsveç Başbakanı Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in yer aldığı bir toplantı yapıldı. Stoltenberg, Erdoğan ile anlaşma sağlandığını ve İsveç’in NATO üyeliğinin Meclis’e sunulacağını açıkladı.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, NATO Zirvesi’ne katılmak üzere gittiği Litvanya’da, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir araya geldi. Başkent Vilnus’taki üçlü zirvede, uzun süredir gündemde olan İsveç’in NATO üyeliği konuşuldu.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, üçlü zirve sonrası düzenlediği basın toplantısında, İsveç’in NATO üyesi olması konusunda mutabık kalındığını belirtti. Stoltenberg, “Az önce Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Kristersson ile yapıcı bir görüşme gerçekleştirdim. Sonuç olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsveç’in katılım protokolünü mümkün olan en kısa sürede Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne iletmeyi ve onaylanmasını sağlamak üzere Meclis ile yakın bir şekilde çalışmayı kabul ettiğini açıklamaktan memnuniyet duyuyorum. Bu husus Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Kristersson ve şahsım tarafından yapılan ortak basın açıklamasında ifade edilmiştir” dedi.
7 MADDELİK MUTABAKAT
Üçlü zirvenin ardından NATO tarafından 7 maddelik mutabakat metni de yayımlandı.
DHA’nın aktardığına göre metinde şu ifadeler yer aldı:
“10 Temmuz 2023 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoǧan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Vilnius’ta düzenlenen NATO Zirvesi’nde bir araya geldi.
Son NATO Zirvesi’nden bu yana İsveç ve Türkiye, Türkiye’nin meşru güvenlik kaygılarını gidermek üzere yakın işbirliği içinde çalışmışlardır. Bu sürecin bir parçası olarak İsveç anayasasını değiştirdi, yasalarını değiştirdi, PKK’ya karşı terörle mücadele iş birliğini önemli ölçüde genişletti ve Türkiye’ye silah ihracatını yeniden başlattı; tüm bu adımlar 2022’de kabul edilen Üçlü Memorandum’da belirtilmişti.
İsveç ve Türkiye bugün hem 2022 Madrid NATO Zirvesi’nde kurulan Üçlü Daimi Ortak Mekanizma hem de her yıl bakanlar düzeyinde toplanacak ve gerektiğinde çalışma grupları oluşturacak yeni bir ikili Güvenlik Mutabakatı çerçevesinde işbirliklerini sürdürme konusunda mutabık kalmışlardır. Bu Güvenlik Mutabakatının ilk toplantısında İsveç, 4. madde de dâhil olmak üzere Üçlü Mutabakatın tüm unsurlarının tam olarak uygulanmasına yönelik olarak, terörizmin tüm şekil ve tezahürlerine karşı sürdürdüğü mücadelenin temeli olarak bir yol haritası sunacaktır. İsveç, YPG/PYD’ye ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek vermeyeceğini bir kez daha yineler.
Hem İsveç hem de Türkiye terörle mücadelede işbirliğinin İsveç’in NATO üyeliğinden sonra da devam edecek uzun vadeli bir çaba olduğu konusunda mutabık kalmışlardır. Genel Sekreter Stoltenberg ayrıca NATO’nun terörizmin tüm şekil ve tezahürlerini kategorik olarak kınadığını bir kez daha teyit etti. NATO, Genel Sekreter’in NATO’da ilk kez Terörle Mücadele Özel Koordinatörlüğü’nü kurması da dahil olmak üzere, bu alandaki çalışmalarını önemli ölçüde hızlandıracaktır.
Müttefikler arasında savunma ticareti ve yatırımına yönelik hiçbir kısıtlama, engel veya yaptırım olmaması gerektiği ilkesine bağlıyız. Bu tür engellerin ortadan kaldırılması için çalışacağız.
İsveç ve Türkiye ayrıca Türkiye-İsveç Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (JETCO) aracılığıyla ekonomik işbirliğini artırma konusunda da mutabık kalmışlardır. Hem Türkiye hem de İsveç, ikili ticaret ve yatırımları artırmak için fırsatları azami düzeye çıkarmaya çalışacaktır. İsveç, AB-Türkiye Gümrük Birliği’nin modernizasyonu ve vize serbestisi de dâhil olmak üzere Türkiye’nin AB’ye katılım sürecini yeniden canlandırma çabalarını aktif olarak destekleyecektir.
Bu temelde ve Avrupa-Atlantik bölgesinin caydırıcılığı ve savunmasına ilişkin zorunluluklar göz önüne alındığında, Türkiye, İsveç’in Katılım Protokolünü TBMM’ye iletecek ve onaylanmasını sağlamak üzere Meclis ile yakın işbirliği içinde çalışacaktır.”
ERDOĞAN’DAN AVRUPA BİRLİĞİ AÇIKLAMASI
Erdoğan, Litvanya’ya gitmeden önce havalimanında yaptığı açıklamada “Önce gelin Türkiye’nin Avrupa Birliği’nde önünü açın, ondan sonra biz de İsveç’in de önünü açalım” ifadelerini kullanmıştı. Stoltenberg ise Erdoğan’ın açıklamasını, “Türkiye’nin AB üyeliğini destekliyorum” sözleriyle değerlendirmişti.
