Dolar/TL, bu sabah güne 5.93 seviyesinin hemen altında başladı, bir ara 5.94 seviyesini geçen dolar, 5.93 seviyelerinden işlem görüyor.
Öte yandan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) kurdaki tırmanışa karşı bankaların döviz türev işlemlerine yüzde 10 özkaynak sınırı getirerek kura karşı talebi frenlemek için adım attı.
Türkiye ile ABD arasında son dönemde tekrar artan tansiyona paralel TL’de negatif ayrışma devam ederken, dolar/TL 5.93 ile iki ayın en yüksek seviyelerinde hareketini sürdürüyor.
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemi alımı nedeniyle yaptırım konusunun tekrar gündeme gelmesi, ABD’de Ermeni tasarısı ile Türkiye’ye F-35 savaş jeti satışını yasaklayan ve yaptırım çağrısı içeren tasarının kabul edilmesi iki ülke ilişkilerine yönelik piyasada endişeleri artırmış durumda.
BDDK’DAN SWAP HAMLESİ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından (BDDK); bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan, vadesine yedi gün veya daha kısa süre kalan, vadede TL satım yönündeki para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlem tutarları toplamının yasal özkaynaklarının yüzde 10’unu geçmeyeceği bildirildi.
BDDK bu adımı ile dövize olan talebi kısıp TL’nin güçlü tutulmasını amaçlıyor.
BDDK’nın bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları TL alım ve satım işlemlerine ilişkin duyurusu, bankanın resmi internet sitesinde yayımlandı.
Buna göre, bankaların, konsolidasyona tabi yurt dışındaki kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıklarıyla gerçekleştirdiği işlemler hariç, yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan ve vadesine yedi gün veya daha kısa süre kalan, vadede TL satım yönündeki para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlem tutarları toplamı, en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 10’unu geçmeyecek.
Söz konusu oran günlük olarak solo ve konsolide bazda hesaplanacak.
Opsiyon işlemleri hesaplamada delta eşdeğeri ile dikkate alınacak. Valör tarihi işlem tarihinden sonra olan türev işlemler ise hesaplamada valör tarihi itibarıyla dikkate alınacak. Bu minvalde, mevcut aşım giderilinceye kadar aşım bulunan vade aralığında işlem yapılmayacak.
Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan ve vadede TL alım yönünde gerçekleştirecekleri para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlemlerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 25’iyle sınırlandırılması uygulamasında herhangi bir değişiklik söz konusu olmayacak ve aynen devam edecek.
BDDK’NIN SWAP HAMLESİ NE ANLAMA GELİYOR?
BDDK’nın swap hamlesini değerlendiren analistler, TL’deki zayıflık nedeniyle atılan bu adımın uzun vadede yabancı girişini engelleyeceğini düşünüyor. Ayrıca, Londra piyasası etkisinin azaltılmasının hedeflendiği belirtiliyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK); birkaç gündür Türk Lirası’nda yaşanan zayıflık nedeniyle swap düzenlemesine gitti ve vadesine 7 gün ve daha az kalan swap işlemlerinde limiti yüzde 10’la sınırlandı.
Diğer taraftan, bu hamle ile Londra piyasasının etkisinin azaltılmasının hedeflendiğini aktaran uzmanlar, son günlerdeki döviz talebinin önemli kısmının yerli kurumsal kaynaklı olduğunu belirterek “araç+amaç” karışıklığı yaşandığı görüşünü de dile getiriyor.
UZUN VADEDE YABANCI GİRİŞİNİ KISITLAR
Dünya gazetesinde yer alan habere göre, Marbaş Menkul Degerler FX ve VİOP Müdürü Soner Kuru, şunları söyledi:
“Kurda takip edilen yükselişe ilişkin olarak spot piyasadan TL kiralayıp dolara karşı satıp kurun yükselmesi ve bundan spekülatif kazanç elde etme imkanını kısıtlayan bir gelişme. Benzer önlemler daha önce de alınmıştı. Ancak, bu kararda yurtdışı yerleşiklerin TL uzun pozisyon alabilmelerine de hafif bir kısıtlama gelmiş, yani işlem hacminin Türkiye içine kaydırılması ve özellikle Londra piyasasının etkisinin azaltılması amaçlanmış. Bu tip önlemler kısa vadede amaca hizmet etse de, uzun vadede yabancı girişini kısıtlayıcı hamleler olarak değerlendiriyoruz.”
ALGI AÇISINDAN OLUMSUZ
Mart ayında da bir swap hamlesi olduğunu hatırlatan Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan ise, “Swap piyasasına müdahale olduğu için algı açısından olumsuz olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Erkan, “Malum günlerde artan bir kur oynaklığı var. Bu oynaklık volatilitenin tarihi dip yapıp kura da sıkışma getirmesinden sonra son günlerde arttı ve kur artış eğilimine ağırlık verdi. Şimdi swap piyasasına müdahale ediliyor. Bu adım; TL satmayı, TL kısa pozisyon almayı zorlaştıryor, sınırlandırıyor. TL satım yönünde limit özkaynağın yüzde 10’unu geçmeyecek şekilde ayarlanmış. TL alım yönünde ise yüzde 25 korunmuş. Temel amaç kur oynaklığını azaltmak” diye konuştu.
‘AMAÇ + ARAÇ KARIŞTI’ GİBİ
Garanti Yatırım Araştırma ve Yatırım Danışmanlığı Koordinatörü Tufan Cömert de sosyal medya hesabından BDDK’nın swap düzenlemesi ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Cömert’in paylaşımları şu şekilde:
“BDDK düzenlemesi ile ilgili aydınlatılması gereken bir kaç nokta var. İlk okuduğumda mart ayındaki gibi spekülatif döviz alımını engelleme çabası olarak yorumladım, ancak metni dikkatle okuyup üstatların yorumlarını görünce kafam karıştı. Öncekinden farklı olarak bu kez TL tutan ve vadede bunu bir Türk bankasına satan yabancılara da kısıtlama gelmiş oluyor. Nihai amaç bu işlemleri Türkiye’ye kaydırmak, ama böyle olunca zaten uygulamalardan kafası karışmış yabancı daha da şaşırıyor maalesef. Öte yandan swap işlemleri için söylediklerim forward ve opsiyonları düşününce o kadar da anlamlı gelmiyor. Kaldı ki bugünkü döviz talebinin önemli kısmı yerli kurumsal kaynaklı. Böyle olunca amaç+araç karıştı gibi sanki. Yarın ayrıntılı bir açıklama gelir diye umuyorum.”
