Türkiye genelinde konut kiraları ortalaması 3 bin 100 TL olurken, İstanbul’da bu rakam 6 bin 500 TL’ye kadar çıktı. Yapılan tahminlerde yurttaşların bütçesinin yüzde 61’ini kiraya ayırdığı kaydedilirken, eski konutlara yönelimin de arttığı belirtildi.
Temel ihtiyaç maddelerinden enerjiye pek çok ürüne zam gelirken, Türkiye genelinde konut kiralarında yaşanan artış da Mart 2021’den itibaren geçen bir yıllık süreçte yüzde 100’ü aştı. Emlakjet.com verilerine göre ülke genelinde ortalama kira rakamı 3 bin 100 TL olurken, İstanbul’da bu rakam ortalamanın iki katını da geçerek 6 bin 500 TL’yi buldu.
‘FİYAT’ EN ÖNEMLİ KRİTER OLDU
Kiralar hızla yükselince, yurttaşın kiralık ev kriteri de değişti. Eskiden, ev–iş arasındaki mesafe, bina yaşı ve depreme dayanıklılık gibi kriterler ön planda iken, artık öncelik en uygun fiyatlı ev oldu.
YURTTAŞLAR GELİRİNİN YÜZDE 61’İNİ KİRAYA AYIRIYOR
Yükselen kiraların bütçe içindeki payı da yükseldi. Verilere göre TÜİK 2020 yılı ortalama kişi başı yıllık geliri 33 bin 428 TL açıklarken, Türkiye’de ortalama aylık kira fiyatı bin 300 TL oldu. Söz konusu rakam kişilerin yıllık gelirinin yüzde 47’sine denk geliyor. Daha sonraki yıllarda kişi başı gelirin asgari ücretteki zam kadar arttığı varsayılarak yapılan hesaplamada yurttaşların gelirinin yüzde 61’ini kira masrafına ayırdığı tahmin ediliyor.
‘YÖNELİM ESKİ KONUTLARA’
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine göre, kira artışlarının, konut satış fiyatlarının artmasının arkasından geldiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Makbule Yönel Maya, “Pandemi ile birlikte 2 yıla yakın bir süre toplumun büyük kısmı çevrimiçi kendi evlerinde ya da memleketlerinde yaşamıştı. Dolayısıyla bu kopuştan sonra farklı amaçlarla kent merkezine dönme talebi aynı anda oluştu. Birden artan talep canlılığı da yükselen satış fiyatları ile birlikte kiralarda artışı hızlandırdı. Yeni konut sayısındaki azalma da artışlarda etkili oldu” dedi.
Merkezi yerlerde kiralar arttıkça yönelimin daha çeperlere ya da eski konut stokuna kaydığını aktaran Maya, “Ayrıca kiralamalarda eskiden özellikle depreme dayanıklı olmasından dolayı tercih edilen yeni konutların artan rakamlar karşısında eskisi kadar ana belirleyici etken olmadığını görebiliyoruz” açıklamasını yaptı.
‘PAYLAŞIMLI KİRA ALTERNATİFİ DAHA SIK KARŞIMIZA ÇIKIYOR’
Paylaşımlı kira ödeyenlerin sayısının arttığına dikkat çeken Maya, “Paylaşımlı kira eskiden daha çok üniversite öğrencilerinde görülürken artık bekar nüfus için de bir alternatif, yine oda kiralamak da artan kira rakamları karşısında gider tarafını kişi bazında düşürebilmek adına bir alternatif olarak karşımıza daha sık çıkıyor. Ev-iş, ev-okul arasındaki mesafe uzaklığından ziyade artık ev-iş/ev-okul arasındaki ulaşım bağlantıları ve alternatif toplu ulaşım ağları da belirleyici kriter olarak daha sık karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
BİN TL ALTINDA KONUT BULUNAN ŞEHİR SAYISI 16’YA DÜŞTÜ
Tapusor.com “Gayrimenkul Sektörü Piyasa Analizi 2022 1. Çeyrek” raporuna göre Türkiye genelinde il bazında bin TL altında kiralık konut bulunan şehir sayısı 16’ya düştü. Adıyaman, Ağrı, Bingöl, Erzurum, Gümüşhane, Kastamonu, Kırşehir, Mardin, Nevşehir, Niğde, Siirt, Aksaray, Kırıkkale ve Iğdır dışında tüm şehirlerde kira bedelleri bin TL’nin üzerine çıktı.
EN FAZLA ARTIŞ KONYA’DA
İlk çeyrekte kiralık daire metrekare birim fiyatı 10 TL’den 14 TL’ye çıkan Konya yüzde 40 değer artışıyla ilk sırada yer alırken İstanbul, Nevşehir ve Yalova yüzde 33 artışla ikinciliği paylaştı. Bu illeri yüzde 31 değer artışıyla Adana takip etti. İstanbul’da kiralık daire birim metrekare fiyatları 40 TL’ye ulaştı.
