Yıl başında İstanbul’da toplu taşıma ücretlerine zam yapılırken, taşımacılık esnafı akaryakıt ve maliyet artışlarına dikkat çekerek yeni zam talebinde bulundu. ÖTV ve KDV’den de muafiyet istendi. İETT Genel Müdürü de konuya ilişkin açıklamasında zam önerisinin UKOME’de gündeme geleceğini belirterek, “Yüzde 50’nin altında olacağını düşünmüyorum” dedi.
İstanbul’da 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere elektronik bilet fiyatları, taksi, taksi dolmuş ve minibüs fiyatlarına yaklaşık yüzde 36, servis ücretlerine ise yüzde 27 oranında zam yapıldı. Taşımacılık esnafı, araçlarında kullanılan akaryakıtın ÖTV ve KDV’den muaf tutulmasını isterken, taşıma ücretlerine de yeni zam talebinde bulundu.
Bu taleplerini önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) bürokratlarına ileten esnaf, konuyu ay sonu toplanacak olan İBB Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ne (UKOME) taşıma kararı aldı.
‘YÜZDE 60 ORANINDA ZAM TALEBİMİZ VAR’
Konuya ilişkin konuşan İstanbul Özel Halk Otobüsçüleri Odası Başkanı Göksel Ovacık, 12 otobüsün yakıtının karşılanmadığı için çalıştırılmadığını belirterek şunları söyledi:
“İstanbul’da 3 bin 41 araçla 700 bin sefer yaparak 2 milyona yakın yolcu taşıyoruz. UKOME’de çıkan son yüzde 36 zam, 1 Ocak 2022 tarihinde uygulanmaya başlandı. O tarihlerde yakıt fiyatları normaldi, bu yüzden zam oranı gayet iyiydi. Biz 12 metrelik olan bu otobüslerimizde günde 3 bin liralık yakıt yakıyoruz. Bu rakam ayda 90 bin lira ediyor. Mazotun fiyatının nerede duracağını da bilemiyoruz.
Bu nedenle yüzde 50-60 arasında bir zam talebimiz var. Bu zam oranı onaylansa bile yine kısa sürede zararımıza dönüşeceğini düşünüyoruz. Yakıtımız kendimiz alıyoruz. Esnaf arkadaşlarımızın benzinliğe olan borçları mevcut, dolayısıyla artık bize yakıtta satmıyorlar. Şu an 12 aracımız maalesef yakıt alamıyor. Bunu sağdan soldan borç alarak, kendi odamızdan destek vererek döndürmeye çalışıyoruz. Ancak bu durum çok zor, kısa sürede bu iş duracak.”
‘YÜZDE 100 ZAM DA VERİLSE TATMİN ETMEYECEK’
İstanbul Minibüsçüler Odası Başkanı Emin Alagöz ise indi-bindi ücretlerinin 5 lira olmasını talep ederek şu ifadeleri kullandı:
“Akaryakıt fiyatları aldı başını gitti. 24 Aralık 2021 tarihinde yüzde 36’lık bir zam aldık. O tarihte yakıt fiyatları 11 lira 65 kuruştu. Maliyetlerimizi hesapladığımız zaman şu an kâr etmek amacıyla bu işi yapmıyoruz. Artık zam zarureti doğdu. Zaten 2 ay önce bir zam almıştık, ancak geldiğimiz noktada çekilmez bir hale geldi. Kullanmış olduğumuz bütün ürünlere yüzde 100’ün üzerinde zam geldi. Şu an bize yüzde 100 zam da verilse yine de tatmin etmeyecek. Bir vatandaş gözüyle baktığımız zaman talebimiz yüzde 50 civarında zam olması yönünde. Şu an 3 lira 75 kuruş olan indi-bindi ücretinin, en az 5 lira olmasını istiyoruz. Hiçbir sektör zararına çalışmayı göze alamaz. Her çalıştırdığımız araçta sigortalı insan çalıştırıyoruz, sigortalı insanın sadece sağlık güvencesinin maliyeti 2 bin lira. Zam talebi onaylanmazsa, yapacağımız tek şey araçları kapıya çekmek olacaktır.”
‘ZAM ONAYLANMAZSA BU İŞ YAPILAMAYACAK DURUMA GELECEK’
İstanbul Servisçiler Birliği Başkanı Turgay Gül de ise şöyle konuştu:
“Bizler okul taşımacılığı ile ilgili zammı ağustos ayında belirliyoruz. O zaman yakıtın güncel fiyatı 7 lira 30 kuruştu. Şu an geldiğimiz noktada 22 liranın üzerine çıktı. Bu arada yüzde 27 zam aldık, ama bu zammı aralık ayında alıp, şubat ayında uygulamaya başladık. Şubat ve mart aylarında uyguladığımız bu zamlar maalesef yeterli kalmadı. Akaryakıt fiyatlarının bu kadar yükselmesine karşı bizim de fiyatlarımızı düzenlememiz gerekiyor. Onun için yüzde 35 oranında zam talep ediyoruz ancak bu oran daha fazla artacak gibi gözüküyor. Şu an 312 lira olan 0-1 km mesafenin ödemesinin 500 lira olması gerekiyor. Bu rakamlar hayat şartlarını devam ettiremeyecek noktaya geldi. Bu nedenle zam onaylanmazsa bu iş yapılamayacak duruma gelecek.”
‘YÜZDE 50’NİN ALTINDA ZAM OLACAĞINI DÜŞÜNMÜYORUM’
Meslek örgütleri tarafından zam talebinin açıklanmasının ardından İETT Genel Müdürü Alper Bilgili de bugün bir basın toplantısı düzenledi. Bilgili, İETT’nin ana gelir kaleminin yolcu bilet geliri olduğunu belirtti ve KDV ile ÖTV’den muaf tutulma taleplerini bir kez daha dile getirdi.
Toplantıda maliyetlere ilişkin açıklama ve değerlendirmelerde bulunan Bilgili, bir gazetecinin “İstanbul’da toplu ulaşım için zam söz konusu mu?” şeklindeki sorusunu şöyle cevapladı:
“Bahsettiğim 2 büyük, kapsamlı meslek örgütleriyle yapılan toplantıda bütün meslek grupları yüzde 50 ila yüzde 100 arasında değişen oranlarda fiyat artışı talebinde bulundular. Dolayısıyla belediye de sektörlerden gelen bu taleplere kayıtsız kalamaz diye düşünüyorum. Yani ilk UKOME’de mutlaka UKOME gündemine bununla ilgili bir öneriyle gelecektir ve bu rakamın da yüzde 50’nin altında olacağını açıkçası düşünmüyorum.”
