Sayıştay’ın belediyelerle ilgili hazırladığı denetim raporunda, İçişleri Bakanlığı’nın Halkların Demokratik Partisi (HDP) üyesi Ahmet Türk’ün yerine kayyum atadığı Mardin Büyükşehir Belediyesi’yle ilgili tespitler yer aldı.
Son dönemde sık sık çiftçilerin elektriklerini kestiği için bölgede eleştiri konusu olan Dicle Elektrik Dağıtım AŞ’ye (DEDAŞ) belediyenin muaf olmasına rağmen vergi ödemesi Sayıştay raporunda öne çıkan bölümler arasında yer aldı. Sayıştay bu durumu raporda şöyle açıkladı: “Mevzuat hükümlerine göre belediyelerin kamu hizmetine tahsis edilen, kamunun yararlanmasına açık olan ve gelir de getirmeyen belediye taşınmazlarının kullanımları Elektrik Tüketim Vergisi’nden muaftır. İdareye ait 2020 yılı elektrik faturası ödemelerinin incelenmesi neticesinde; yukarıda yer verilen muafiyet kapsamında yer almasına rağmen muaf tutulmayan kullanımları dolayısıyla İdare’nin 84.907,33 TL Elektrik Tüketim Vergisi ödediği tespit edilmiştir.”
Belediye ise bu tespitin ardından DEDAŞ’a yazı yazdı. Ancak belediyenin iddiasına göre şirket 22 Mart 2021’de olumsuz geri dönüş yaptı. Ancak belediye Haziran 2021’de DEDAŞ’a detaylı bir yazı yazdığını, şirketin de süreci titizlikle takip edeceğini ifade etti. Sayıştay bu konudaki tespitinde ise, “Netice olarak; belediyelerin kamu hizmetine tahsis edilen, kamunun yararlanmasına açık olan ve gelir de getirmeyen belediye taşınmazlarının kullanımları Elektrik Tüketim Vergisi’nden muaftır. Muafiyet kapsamında olmasına rağmen elektrik dağıtım şirketine ödenen 84.907,33 TL Elektrik Tüketim Vergisi’nin ilgili şirketten tahsil edilmesi gerekmekte” dedi.
İŞÇİLER NEDEN YILLIK İZNE GÖNDERİLMİYOR?
Duvar’dan Hacı Bişkin’in haberine göre Sayıştay’ın raporunda yer alan başka bir konu ise belediye işçileri oldu. İşçilerin yıllık ücretli izinlerinin kanuna uygun olarak kullandırılmadığını tespit eden Sayıştay, bu konu için şu değerlendirmelerde bulundu: “Yapılan incelemede Mardin Büyükşehir Belediyesi’nde kadrolu işçi pozisyonunda çalışan 126 personelden 1’inin 400’den, 5’inin 200; 23’ünün 100 günden fazla ve toplamda 9991 gün kullanılmamış izinlerinin bulunduğu görülmüştür. Biriken yıllık izin sürelerinin ücrete dönüşmesi halinde idare açısından çok yüksek miktarlarda ödeme yapılması söz konusu olacağından ve bu durumun ileriki yıllarda idare adına daha fazla külfet getireceği değerlendirilmekte. Netice olarak; hem mevzuata uygunluk açısından hem de İdareye ek mali külfet getirmemesi amacıyla yıllık izinlerin kullandırılması gerekmektedir.”
Sayıştay tespit sonrası belediyenin işçilere yıllık izinlerinin kullandırılması hususunda gerekli çalışmalara başlanıldığını ifade etti.
İLÇE BELEDİYELER OTOPARK GELİRLERİNİ İLETMEMİŞ
Sayıştay, Otopark Yönetmeliği’ne göre ilçe belediyelerince gönderilmesi gereken otopark bedellerinin takibinin yapılmadığını da tespit etti. İlçe belediyelerince imar mevzuatı gereği otoparklar ile ilgili elde edilen gelirlerin Büyükşehir Belediyesi’ne aktarılması gerektiğini ifade eden Sayıtay denetçileri raporda “Yapılan denetimde otopark bedeli olarak iki ilçe (Artuklu ve Derik) belediyesince tahsil edilen toplam 81.458,00 TL’nin Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne gönderildiği geri kalan sekiz ilçe belediyesinin ise tahakkuk ve tahsil durumunun belirsiz olduğu tespit edilmiştir” bulgularına yer verdi.
Raporda bu tespit sonrası komisyon oluşturulduğu ifade edildi.
AKARYAKIT KULLANIMINDA DA USULSÜZLÜK
Sayıştay’ın bulgularına yer verdiği başka bir husus ise akaryakıt alım ve tüketimine ilişkin işlem ve kayıtların Taşınır Mal Yönetmeliği’ne uygun yapılmaması oldu. Sayıştay yaptığı denetim ve incelemeler sonucunda akaryakıt alımlarının kullanıldıkça değil toplu bir şekilde yapıldığını tespit etti: “Yerinde yapılan fiziki denetim sonucunda 2018/76405 ihale numaralı akaryakıt alım İşi kapsamında peyderpey Belediye ambarlarına getirilen 1.642,860 litre ve 9.391.083,79 TL ödemesi yapılan akaryakıtın, hakedişin düzenlenmesi ile birlikte 150- İlk Madde ve Malzeme Hesabı’na giriş kaydı yapılmakta ve eş zamanlı olarak Taşınır İşlem Fişi düzenlenerek giriş kaydı yapılmakta. Ancak Taşınır İşlem Fişi çıkış kayıtlarının akaryakıtın kullanımı ile peyderpey değil toplu halde yapıldığı tespit edilmiştir. Hâlbuki İdare kullanmış olduğu akaryakıtı, kilometre karşılaştırmalı kullanım durumlarını, günlük, haftalık ve aylık takip edebilmekte. Bu imkânın olmasına rağmen Akaryakıt Taşınır İşlem Fişlerinin çıkış kaydının toplulaştırılarak yapılıyor olması hem belirtilen mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmekte hem de 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun 7’nci maddesinde ifade edilen, kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur hükmünün yerine getirilmesine engel teşkil etmekte. Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanım ve kontrolünün sağlanması için akaryakıt giriş ve çıkışlarının eksiksiz ve zamanında yapılması gerekmekte.”
