CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) hububat alım fiyatlarının, piyasa fiyatlarının altında kaldığını itiraf etti. Gürer’in “TMO bu yıl çiftçiden ne kadar hububat aldı?” şeklindeki sorusuna yanıt veren Bakan Pakdemirli, “Bu yıl TMO’ya ürün arzı diğer yıllara göre düşük kaldı” demekle yetindi, rakam vermekten kaçındı.
CHP Milletvekili Gürer ise yerli çiftçiye ekmelik buğdayda 2 bin 250 lirayı reva gören TMO’nun, yurtdışından 4 bin 700 liraya buğday ithal etmesini eleştirdi. “TMO taban fiyatı çiftçiyi mutlu etti” diyen Bakan, bu fiyatla çiftçinin ürününü TMO’ya vermediğini itiraf etti.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçesinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye yönelttiği sorulara Bakanlıktan yazılı yanıt geldi.
BAKAN’DAN İTİRAF: TMO, DÜŞÜK FİYAT VERDİ
Evrensel’in haberine göre; CHP Milletvekili Gürer, Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısında Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli’ye “Toprak Mahsulleri Ofisi, bu yıl çiftçimizden ne kadar arpa, buğday ve mercimek almıştır?” sorusunu yöneltmişti. Gürer’in Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki sorusuna Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli yazılı yanıt verdi.
Bakan Pakmedirli, TMO’nun hububat alım fiyatlarının 17 Mayıs 2021 tarihinde açıklandığını anımsatarak, 2021 yılında yaşanan tarımsal kuraklığa bağlı olarak piyasa fiyatlarının TMO alım fiyatları üzerinde olduğunu itiraf etti.
Bakan Pakdemirli, TMO’nun alım fiyatlarının piyasa koşullarından düşük olması nedeniyle üreticilerin ekseriyetle ürünlerini serbest piyasada değerlendirdiğini belirtti.
ÜRETİCİ TMO’YA ÜRÜN SATMADI
Pakdemirli, üreticilerin ürünlerini TMO yerine serbest piyasaya satması nedeniyle TMO’ya ürün arzının, normal yıllara göre daha düşük seviyelerde gerçekleştiğini vurguladı.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise TMO’nun hububat alım fiyatlarını açıkladığı mayıs ayında yerli çiftçiye ekmeklik buğday için 2 bin 250 lira, makarnalık buğday için 2 bin 450 lira ve arpa için 1750 lira taban fiyat belirlediğini anımsattı. Gürer, “Bakan, çiftçinin taban fiyattan memnun olduğunu açıklamıştı. Bu kez ise verdiği itiraf gibi yanıtta TMO’nun hububat alamadığını, nedeninin TMO’nun piyasa koşulları altında taban fiyat vermesi olduğunu ifade etti. TMO aldığı miktarı dahi açıklayamadı. Görünen o ki taban fiyat çiftçiye daha düşük fiyatla ürün satışı için bir baskılama yolu olarak kullanılmış. Kuraklık açıklaması da inandırıcı değil çünkü kuraklık 2020 yılında hasat ekim döneminde 42 ili sardı, sonrasında bu 50’yi aştı. Bakanlığın kuraklığı dahi hesaplayamaması ayrıca kabul edilebilir bir durum değildir. Bakan, yaptığı konuşmada arpa maliyetinin tonda 1850 TL olduğunu söylemişti. Taban fiyat ise tonda 1750 TL olarak verildi. Kırmızı mercimeğin maliyeti ton başına 6230 TL olarak açıklandı, taban fiyat 5000 TL verildi. Nohutun maliyeti tonda 5190 TL derken taban fiyatı 4050 TL olarak verildi. TMO, çiftçimize maliyetin altında taban fiyat vererek ürün alamadı. Sonuçta yanlış politika nedeniyle ithal ile piyasayı dengelemek zorunda kaldı. Yurt dışından tonu 4700 liraya ithal ettiği buğdayı piyasayı dengelemek için tonu 2650 TL’ye satmak zorunda kaldı” dedi.
YERLİ ÇİFTÇİYE 2 BİN 250 LİRA, YABANCI ÇİFTÇİYE 4 BİN 700 LİRA
Gürer, yerli çiftçinin TMO’nun buğday taban fiyatının düşük olması nedeniyle ürünlerini serbest piyasaya sattığını, bu kez aynı TMO’nun 18 Ocak 2022 tarihli son ihale ile tonu 345 dolar (4 bin 700 liradan) ekmeklik buğday ithal ettiğini hatırlattı.
Ömer Fethi Gürer, “TMO, ülkemizin çiftçisine taban fiyat verirken cimri, ithal buğday alırken bonkör davranıyor. Yerli çiftçiye ekmeklik buğdayda ton fiyatı 2 bin 250 lirayı reva gören TMO, yabancı ülkelerden nerdeyse iki katı fiyatına buğday ithal ediyor. TMO’nun 18 Ocak 2022 tarihli ekmeklik buğday ithalat ihalesi sonucuna göre TMO, 350 bin ton kırmızı ekmeklik buğdayı ortalama 345 dolardan ithal ediyor. TMO’nun, yerli çiftçiye verdiği fiyatın iki katına yakınını yabancı ülkelerin çiftçisine vererek buğday ithal etmesi ve ülkemizde düşük taban fiyat uygulaması çiftçimiz için ‘kara gün’ dostu değil ithalatçı bir anlayışa döndüğünü gösteriyor. 2021 yılı içinde döviz kuru değişikliğine göre o süreçte 5 bin TL üzerinde fiyatla da buğday ithal edildi. Bu kabul edilebilir bir durum değildir. Ülkemiz çiftçisinin girdi fiyatları düşürülüp, gerçekçi destek ve taban fiyat uygulanarak yurt dışından ithalata mecbur kalınmamalıdır. 2021 yılı TÜİK verilerine göre 17,7 milyon ton tahmin edilen rekolte ülkemizin 21 milyon ton üretiminde daralmanın da göstergesidir. Hububatta ülkemizde ekim dışı kalan alanlar gelecek içinde tehlikenin habercisidir” açıklamasında bulundu.
