CHP Ekonomi Masası, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) İstanbul seçimini iptal ettiği sürecin ekonomiye yansımalarını raporlaştırdı.
1 Nisan – 22 Mayıs tarihleri arasında TL’deki değer kaybı nedeniyle milli gelirin 81 milyar dolar azaldığını kişi başına düşen gelirin ortalama 986 dolar eridiğini ortaya koydu. Raporda; Türk şirketlerin borsadaki değer kaybı nedeniyle 206 milyar TL zarara uğradığı belirtildi.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak koordinasyonunda hazırlanan söz konusu bölümde “Sandık darbesi ekonomiyi vurdu” başlığı altında yalnızca İstanbulluların değil, 82 milyon vatandaşın süreçten olumsuz etkilendiğine dikkat çekildi. 1 Nisan’dan YSK’nin İstanbul seçimini iptal etmesi ve gerekçeli kararın açıklanmasına kadar geçen sürede yaşananların sıralandığı bölümde şunlar yer aldı:
MİLLİ GELİR 81 MİLYAR DOLAR AZALDI
Milli gelir azaldı: TL, 1 Nisan 2019 ile YSK’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptali hakkındaki gerekçeli kararını açıkladığı 22 Mayıs 2019 arasında yüzde 10 değer kaybetti. Bu dönemde benzer ekonomiler arasında dolar karşısında en çok değer yitiren para birimi TL oldu. TL’deki 61 kuruşluk değer kaybı nedeniyle, 2019 yılında beklenen milli gelirin dolar cinsinden karşılığı 81 milyar dolar azaldı.
KİŞİ BAŞINA GELİR 986 DOLAR DÜŞTÜ
Kişi başına gelir eridi: TL’deki düşüş nedeniyle kişi başına gelir ise 986 dolar düştü. Aynı dönemde iki yıllık devlet tahvilinin faizi 4.6 puan artışla yüzde 25.7’ye çıktı. 2019 mayıs ayında tüketici güveni, serinin yayınlanmaya başladığı 2004 yılından bu yana en düşük seviyesine indi. Şirketlerin zararı 206 milyar TL:
Şirketler de dolar kurundaki artış nedeniyle ciddi zarara uğradı. Net döviz borcu 197 milyar doların üzerinde olan şirketler, kurdaki artış nedeniyle 120 milyar TL kur farkı zararı yazdı. Diğer taraftan borsada işlem gören şirketlerin piyasa değeri 86 milyar TL eridi. Böylece, Türkiye’deki şirketlerin sadece kurdaki artış ve borsadaki değer kaybı nedeniyle toplam zararı 206 milyar TL’ye ulaştı. Şirketler zararın altından kalkmak için ya fiyatları artıracak ya da maliyeti azaltmak için işçi çıkarmak zorunda kalacak. Bu durum enflasyon ve işsizlik olarak vatandaşa yansıyacak.
DIŞ BORÇ YÜKÜ
Cumhuriyet’in haberine göre vatandaşa ortalama 3 bin 342 TL dış borç yükü: İstanbul seçiminin gaspedilmesi vatandaşın da cebini boşalttı. Asgari ücretin döviz cinsinden karşılığı, 1 Nisan’da 368 dolar iken, 22 Mayıs itibarıyla 331 dolara indi. Bu dönemde her bir asgari ücretli 37 dolar kaybetti. Türkiye’nin dış borcunun TL cinsinden karşılığı ise 272 milyar TL artışla 2 trilyon 714 milyar TL’ye çıktı. Böylece her bir vatandaşın sırtındaki borç yükü 3 bin 342 TL arttı.
